Tháng 10, khi sắc tím hồng của hoa tam giác mạch bắt đầu phủ khắp những triền núi đá, cũng là lúc Hà Giang bước vào mùa đẹp nhất trong năm. Người ta tìm đến đây không chỉ để ngắm hoa, check-in bên những thảm hoa trải dài đến tận chân trời, mà còn để nếm thử hương vị đặc trưng của vùng cao nguyên đá – những món ăn mang hơi thở của gió, của khói bếp và của tình người nơi địa đầu Tổ quốc.
Bánh tam giác mạch – Hương vị của mùa hoa
Nhắc đến Hà Giang mùa này, không thể quên bánh tam giác mạch – món bánh được làm từ chính loài hoa đang khiến cả cao nguyên rực rỡ. Từng hạt tam giác mạch được phơi khô, xay mịn, trộn với nước và nướng trên bếp than hồng. Khi chín, bánh có màu nâu tím nhạt, vị ngọt thanh, bùi nhẹ và thoang thoảng hương khói. Cắn một miếng bánh nóng giữa tiết trời se lạnh, bạn sẽ cảm nhận rõ cái ấm của bếp lửa, cái ngọt của đất trời và cái dịu dàng của mùa hoa.
Bánh Tam Giác Mạch
Cháo ấu tẩu – Ấm lòng đêm cao nguyên
Nếu bạn lang thang trên phố cổ Đồng Văn vào đêm muộn, nhất định sẽ bắt gặp quán nhỏ nghi ngút khói bán cháo ấu tẩu. Từ loại củ vốn có độc tính, người dân nơi đây chế biến khéo léo để tạo nên món cháo vừa béo, vừa bùi, lại thoang thoảng vị đắng nhẹ. Người Hà Giang bảo: “Ăn cháo ấu tẩu để ấm bụng, khỏe người, ngủ thật sâu.” Giữa cái lạnh vùng cao, chỉ cần một bát cháo nóng cũng đủ khiến lữ khách thấy ấm cả lòng.
Cháo ấu tẩu
Thịt trâu gác bếp – Mùi khói quyện trong từng thớ thịt
Mùa lạnh ở Hà Giang, đi đâu bạn cũng bắt gặp mùi khói cay nồng tỏa ra từ những gian bếp nhỏ. Đó là nơi người dân treo thịt trâu gác bếp – món ăn được xem như “đặc sản quốc hồn quốc túy” của vùng núi. Thịt trâu được tẩm ướp gừng, ớt, mắc khén rồi hun khói trong nhiều ngày. Khi ăn, chỉ cần xé nhỏ, chấm cùng chẳm chéo – vị cay nồng và mùi khói lan tỏa trong miệng, đậm đà như chính tình người nơi đây.
Thịt trâu gác bếp Hà Giang
Mèn mén – Món ăn mộc mạc nhưng chan chứa hồn quê
Mèn mén – món ăn làm từ ngô giã nhỏ, hấp chín hai lần – có mặt trong mọi bữa ăn của người Mông. Nghe thì giản dị, nhưng đây lại là món ăn gắn liền với cuộc sống của đồng bào nơi đây suốt bao thế hệ. Mùi ngô thơm nồng quyện với khói bếp, vị dẻo bùi thấm dần nơi đầu lưỡi – đủ khiến ai từng thử qua đều khó quên.
Mèn mén
Thắng cố – Món ăn thử thách vị giác của người Mông
Ở chợ phiên Đồng Văn hay Mèo Vạc, thắng cố là món ăn khiến nhiều du khách vừa tò mò, vừa dè dặt. Được nấu từ thịt và nội tạng ngựa, kết hợp cùng hàng chục loại gia vị rừng như thảo quả, quế, mắc khén…, thắng cố có vị đậm, hơi cay và hương thơm rất lạ. Thưởng thức thắng cố trong không gian rộn ràng tiếng khèn, tiếng cười, nhấp thêm chén rượu ngô ấm nồng – bạn sẽ hiểu vì sao món ăn này lại được coi là “linh hồn” của ẩm thực vùng cao.
Thắng Cố
🌸 Gợi ý nhỏ:
Đến Hà Giang mùa hoa tam giác mạch (tháng 10–12), bạn có thể thưởng thức những món này tại:
-
Chợ phiên Đồng Văn, Mèo Vạc, Quản Bạ.
-
Các homestay ở Phó Bảng, Lũng Cú, Pải Lủng.
-
Lễ hội hoa Tam giác mạch thường tổ chức hàng năm vào cuối tháng 10.
